Artan nüfus ile birlikte aşırı tüketim dünyanın ekolojik sistemine büyük baskı oluşturuyor. Diğer yandan kentsel alanların çoğalması sebebiyle toprağın yükü her geçen yıl artıyor. Gelecek için artık farklı üretim yolları aranmakta ve bu planlar başka gezegenler için özellikle test ediliyor. Artan talebi karşılamak için, ekolojik sisteme mümkün olan en az yükle sürdürülebilir bir gıda üretimi ancak mevcut tarım kültüründe değişiklikle mümkün.
Aquaponics Nedir?
Aquaponics sözcüğü balık yetiştiriciliği anlamına gelen aquaculture ile topraksız tarım sistemlerinin genel adı olan hidroponiğin birleşimidir. Bu iki sistem de uyumlu şekilde ekolojik olarak mükemmel bir döngü oluşturur. Bu yöntem diğer tüm topraksız tarım sistemleri gibi, geleneksel tarıma göre %90 daha az su tüketimi yapar. Aquaponic sistemler kişisel merak ve hobi olarak ev kullanıcıları tarafından da uygulanan ancak daha çok ticari boyutta tercih edilen bir yöntemdir.
Aquaponics, balık atıkları, amonyak ve diğer besin maddelerini içeren suyu bitkilere yeniden dolaştıran sürdürülebilir bir gıda üretim sistemidir. Aquaponics, hidroponik ve su ürünleri yetiştiriciliğinin ilkelerini birleştirir. Bitki yetiştirmek için balık tanklarındaki suyu yeniden dolaştıran kapalı devre bir sistemdir.
Akuaponik sistem ülkemizde üniversitelerde ve destek fonu ile seralarda yapılmaya başlandı. Akdeniz Üniversitesi buna güzel bir örnektir. İstanbul, Hatay gibi şehirlerde seralarda uygulandığı biliniyor.
Aquaponic Sistem Çeşitleri
Aquaponics, geleneksel su ürünleri yetiştiriciliğini (balık, karides, kerevit veya diğer suda yaşayan omurgasızlar gibi suda yaşayan hayvanları tanklarda yetiştirme) hidroponik (suda bitki yetiştirme) ile simbiyotik bir ortamda birleştiren sürdürülebilir bir gıda üretim sistemidir.
İki ana akuaponik sistem türü şunlardır:
Medya tabanlı sistemler: Bu sistemler, balık atıklarıyla zenginleştirilmiş suda bitki yetiştirmek için çakıl, taş yünü, hindistan cevizi veya diğer atıl ortamları kullanır. Medya tabanlı sistemler, ticari operasyonlarda en yaygın olanıdır, çünkü diğer akuaponik sistem türlerinden daha ucuz ve yönetimi daha kolaydır.
Besin filmi tekniği (NFT): NFT, ev kullanımı için en popüler akuaponik sistem türüdür, çünkü mükemmel sonuçlar üretirken kurulumu ve bakımı basit ve kolaydır. Bu tür bir sistemde, çözünmüş besinleri içeren sığ bir su akışı veya “filmi”, bitkilerin ince bir çakıl tabakası veya diğer substrat materyali üzerinde büyüdüğü bir kanaldan akar.
Bu Sistemler Nasıl Çalışır?
Bu bölüm, iki tür sistem ve nasıl çalıştıkları hakkında genel bir bakış sağlayacaktır.
Hidroponik sistem, bitkileri beslemek için su kullanan bir sistem türüdür. Bitkileri yetiştirmek için toprak gerektirmeyen daha verimli bir sistemdir. Aquaponic sistem, bitkileri gübrelemek ve hem bitkilerin hem de balıkların birlikte gelişebileceği bir ekosistem oluşturmak için balık atıklarını da kullanan bir tür hidroponik sistemdir.
Üretimde ise yine toprağa eker gibi tohumları filizlendirmek gereklidir. Daha sonrasında fideler kökleri suya gelecek şekilde delikler açılmış düzeneğe yerleştirilir. Alttaki su ise balık dışkıları sayesinde bitkiler için önemli olan besin değerlerine sahip gübreli sudur. Bitkiler ise sudan besinleri alır suyu süzüp temiz hale getirir ve temiz su balık havuzuna geri döner. Oldukça korunaklı olmalıdır, böceklenme olduğunda ilaçlama işlemi balıklara ve sisteme zarar vereceğinden doğal böcek savurucu yöntemleri kullanılmalıdır. Bu nedenle insan vücuduna zarar veren ilaçlamalar kullanılamaz.
Geleneksel Çiftçiliğe Kıyasla Aquaponic Sistemin ve Hidroponiğin Faydaları
Geleneksel tarım, dünyanın %70’lik oranda tatlı suyunu kullanıyor. Aşırı gübre kullanımı ve ilaçlama, biyoçeşitliliğin bozulmasına, toprak ve su kalitesinin düşmesine neden olmakta. Tarımda yapılan hatalar toprağa zarar verdiğinde toprağın sağlıklı besin üretemeyecek hale gelmesine ve ekim yapılacak verimli toprakların kaybına sebep oluyor. Akuaponik sistem sayesinde daha az suyla devr-i daim yaparak ve balıklardan yararlanarak gübre ve tarım ilaçlarına ihtiyaç duymadan daha sınırlı alanlarda daha zararsız bir tarım yapılabilmektedir.
Aquaponics, balık ve bitki yetiştirmeyi bir arada birleştiren bir çiftçilik türüdür. Balıklar tanklarda yetiştirilir ve atıkları bitkiler için besin sağlar. Hidroponik, bitkilerin toprak yerine su kullanılarak yetiştirildiği bir tarım sistemidir.
Bir akuaponik sistemde, balık tanklarından gelen su, bitkilere ulaşmadan önce çakıl yataklarından süzülür. Bu, atıkları bitki köklerine ulaşmadan filtrelemek için doğal bir yol sağlar. Hidroponikte su doğrudan bitki köklerine aktığı için filtreye gerek yoktur.
Aquaponics sistemleri, hidroponik sistemlere göre daha az su kullanır çünkü her yeni sebze veya salata bitkisi yetiştirmek istediğinizde toprağı yeni suyla sulamaya veya yenilemeye gerek yoktur.
Aquaponic Tarımın Artıları ve Eksileri
Akuaponik tarım, balık yetiştiriciliği ve bitki yetiştiriciliğini birleştiren sürdürülebilir bir tarım şeklidir. Organik gıda üretmek, topraksız gıda üretmek, enerji verimli olmak gibi birçok avantajı vardır. Ancak ilk yatırım gerektirmesi, iç mekanda yapılamaması, küçük bir alanda yapılamaması gibi dezavantajları da vardır.
Comments