Domates, kendi bahçesinde ya da balkonunda sebze yetiştirmekten hoşlananların tercih ettiği popüler türlerin başında gelir. Yaz boyunca meyve verir, hem tüketir hem de kış için saklarsınız.
Biz domateslerimizi bazen fide olarak alıyor, bazen de değişik türler denemek için tohumdan ekiyoruz. Fide halinde alıp ekildiğinde farklı püf noktaları olmakla birlikte tohumdan domates ekerken haliyle dikkat edilmesi gereken konuları burada sizin için derledik. İster acemi ister deneyimli bir bahçıvan olun, domates yetiştirmenin inceliklerini anlamak, bu çok yönlü meyveyi yetiştirmedeki başarınızı önemli ölçüde artırabilir. Ekim zamanlaması ve yöntemi, domates yetiştirme sezonuna başarılı bir başlangıç yapmak için çok önemlidir.
Domates Tohumları Ne Zaman Ekilir?
Bölgenizdeki İlkbahar Geç Donlarının Son Tarihini Tespit Edin
Bölgenizdeki son donun ortalama tarihini öğrenin. Bu tarihi bilmek çok önemlidir çünkü domatesler dona karşı hassastır ve çok erken ekim fidelere zarar verebilir veya öldürebilir. Çoğu bahçıvan, domates tohumlarını, beklenen son donma tarihinden 6 ila 8 hafta önce kapalı alanda başlatır. Bu, fidelere dışarıya dikilmeden önce büyümeleri ve gelişmeleri için yeterli zamanı verir.
Daha sıcak bir iklimde yaşıyorsanız tohumlarınızı daha erken başlatabilirsiniz, daha soğuk iklimlerde ise biraz daha geç başlamak dikim sonrası don risklerini azaltır. Örneğin; Bursa bölgesinde ilkbahar geç donları 30 Nisan kadar geç tarihlerde olurken, Antalya yöresinde bu tarih 15 Mart olarak bildirilmektedir. Bulunduğunuz yer için en iyi zamanlamayı belirlemek için yerel bir bahçe takvimine bakın veya Meteoroloji Genel Müdürlüğü gibi kurumların verilerinden yararlanın.
Domates Tohumları Nasıl Ekilir?
1. Tercih ettiğiniz domates tohum çeşitlerini seçin
Roma (Salçalık) Domates oval şekilli, etli ve az çekirdeklidir. Soslar, salçalar ve konserve için idealdir. Popüler Çeşitler: Armut Domates, Rio Grande
Çeri (Kiraz) Domates küçük, yuvarlak ve tatlıdır. Atıştırmalıklar, salatalar ve garnitürler için mükemmeldir. Popüler Çeşitler: Kırmızı Çeri, Siyah Çeri, Sarı Çeri
Etli Domatesler büyük boyutları, etli dokuları ve zengin lezzetleriyle bilinir. Söğüş ve sandviçler için idealdir. Popüler Çeşitler: Çanakkale Pembesi, Alakır Etlisi, Maniye, Koyulhisar, Lice
Erken Sezon Domatesleri, erken olgunlaşan çeşitlerdir, büyüme mevsimi daha kısa olan bölgeler veya erken hasat isteyenler için idealdir. Popüler Çeşitler: Yıldız Domates
Ata Tohumu Domatesler şekilleri, boyutları ve renkleri bakımından benzersizdir ve genellikle farklı tatları ve tarihsel önemi vardır. Popüler Çeşitler: Beylerbeyi, Toros, Çanakkale vb.
2. Tohumları ıslatın
Ekimden önce tohumları 12 saat suda bekletmek çimlenme oranını artıracaktır.
3. Tohum başlangıç ortamını hazırlayın
Drenaj delikleri olan tohum başlangıç tepsileri veya viyolleri hazırlayın, steril bir saksı toprağı veya tercihe göre taşyünü viyol hazırlayın. Tepsileri veya kapları doldurmadan önce tohum başlangıç karışımını veya taş yününü nemlendirin. İyi drenajlı olduğundan ancak nemli olduğundan emin olun.
4. Ekim
Her hücrenin veya viyolün ortasına yaklaşık 0,5 cm derinliğe 2-3 domates tohumu ekin. Büyümeye yer açmak için viyolleri yaklaşık 5 cm aralıklarla yerleştirin.
5. Tohumları kapatın
Tohumları ilave toprak karışımıyla hafifçe kaplayın. Taşyünü viyol kullanıyorsanız bunu yapmanıza gerek yoktur. Tohumun toprakla temasını artırmak için toprağı hafifçe bastırın.
6. Etiketleme
Her tepsi veya viyol için domates çeşidini ve ekim tarihini tanımlamak için bitki etiketlerini kullanın. Bu adım, farklı çeşitlerin ilerlemesini izlemek için önemlidir.
7. Sulama
Ekimden sonra viyolleri yavaşça sulayın, toprağın sürekli olarak nemli olmasına dikkat edin ancak tohumu havasız bırakacak kadar boğmamaya özen gösterin. Sulama sırasında tohumların yerinden çıkmasını önlemek için sprey şişesi faydalı olabilir.
8. Çimlenme için kaplama
Sera etkisi oluşturmak için tepsileri şeffaf plastik bir kapak veya plastik ambalajla kapatın. Bu, nemin ve sıcaklığın korunmasına yardımcı olarak çimlenmeye yardımcı olur.
Domatesin çimlenme süresi 7-14 gündür.
9. Yeterli ışık sağlayın
Viyolleri sıcaklığın 21-27°C (70-80°F) civarında olduğu sıcak bir yere yerleştirin. Tohumlar çimlendikten sonra bol ışık alan bir yere taşıyın. Doğal güneş ışığı yetersiz ise bu açığı kapatmak için floresan veya LED yetiştirme ışıkları kullanılabilir.
10. Fidelerin seyreltilmesi
Fideler iki takım gerçek yaprağa sahip olduğunda, onları hücre veya viyol başına güçlü fideyi koruyacak şekilde seyreltin. Kökleri rahatsız etmemek için makas kullanın.
11. Dikim
Don tehlikesi geçtiğinde ve fideler birkaç yaprak kümesiyle sağlamlaştığında, onları daha büyük saksılara veya doğrudan bol güneş ışığı alan bahçeye nakledin.
En iyi verim ve sonuçları elde etmek için domateslerin dikilmesi, gübrelenmesi ve budanmasına ilişkin bilgiler blogumuzun ikinci bölümünde yer alacak.